Bullshit oplossingen voor het klimaatprobleem

• wo. 5 jun. 2019 08:00:00
• Dagboek van een Nar

Dit bericht schrijf ik vooral zodat ik ergens naar kan verwijzen op verjaardagen.

Herbruikbare wattenstaafjes dus. Ik mag dit soort dingen graag "bullshit oplossingen" noemen. Het soort van bullshit dat zegt dat we allemaal ons steentje bijdragen als we herbruikbare tandenborstels gebruiken of switchen naar plantaardige kaarsen.

En je zou kunnen beargumenteren dat deze oplossingen in zichzelf iets goeds zijn. We weten allemaal dat we de strijd er niet mee gaan winnen, maar we doen dan in ieder geval íéts. Of, zoals een goede vriend het laatst zei:

Het is misschien niet zo dat we de aarde gaan redden met bullshit oplossingen, het omgekeerde is ook niet waar: we worden ook niet slechter van bullshit oplossingen.

Dat lijkt heel redelijk. Maar is dat zo? In een onlangs in nature gepubliceerd onderzoek werd het verschijnsel van "climate nudges" onderzocht. Climate nudges zijn kleine door de overheid ingevoerde prijsstijgingen die consumenten moeten bewegen om minder CO2 uit te stoten.

Wat blijkt uit 6 experimenten? Het invoeren van climate nudges verlaagt het draagvlak voor het invoeren van echte maatregelen, zoals het heffen van CO2 belasting. De onderzoekers verklaren dit door te stellen dat climate nudges valse hoop presenteren: het is mogelijk om iets aan onze aarde te doen zonder dat het echt iets kost.

En dat is nu precies het probleem. Als we daadwerkelijk willen imperken wat we als mensheid gebruiken dan gaan we dat voelen. Punt. We gebruiken zo veel resources dat we momenteel 1.6 aardes nodig hebben. Met de levensstijl die we in Nederland hebben is dat 3.5 aardes. We zullen domweg moeten minderen.

Ik verwacht, maar kan niet verder onderbouwen, dat exact hetzelfde geldt voor alle bullshit oplossingen. Het gebruiken van canvas tassen en andere wattenstaafjes, een minieme prijs die betaald word door de consument. In zichzelf niet erg, maar ze presenteren valse hoop dat we ons probleem kunnen oplossen zonder het echt te merken en verlagen daarmee draagvlak voor wat wél zou werken maar pijn doet: belasting op kerosine, CO2, economische krimp en duurdere vormen van energie.

De grootste dingen die je als consument kunt doen: minder vlees eten en drastisch minder vliegen. Het enige dat verder rest is onze op eeuwige groei gebasseerde economie omvergooien.

Jij gebruikt andere wattenstaafjes? Je sorteert je afval? Je gaat op de fiets naar werk? Je neemt netjes een canvas tas mee naar de supermarkt? Je gebruikt een e-reader in plaats van papieren boeken? Je hebt een bamboo tandenstok en gebruikt plantaardige kaarsen? (ik verzin dit niet)

Cool. Supertof.

En nu drastisch minder vliegen, je vleesconsumptie terugbrengen naar ongeveer 2 porties per week en anti-kapitalistisch stemmen. Want al het andere is niet alleen gepiemel in de marge, het heeft een meetbaar negatief effect.