Zorgkloof & Laat je horen

• di. 1 mrt. 2022 08:00:00
• Kapitaalidiotie

Terugkijken: Gezond kapitalisme
Terugkijken: Laat je horen

Smerig decadent, wij waren vorige week op wintersport. Dus ik doe mijn bespreking van #sanderendekloof aflevering 5 en 6 even in 1 keer.

In aflevering 5 zien we enkele portretten van rijke mensen die zichzelf goede voeding en medische zorg kunnen veroorloven. Ook zien we mensen die het geld domweg niet hebben voor goede voeding en een tandartsrekening van 30 euro gespreid over maanden moeten betalen. We zagen twee rijke health-guru's die hun geld uitgaven aan amandelpasta en wittebloedlichaamtestjes. Toont alweer mooi aan dat je niet slim hoeft te zijn om rijk te zijn. We zagen ook Meike weer, ik heb zo veel bewondering voor haar.

In aflevering 6 word er gesproken met verschillende mensen die beleidsmatig bezig zijn met ongelijkheid. Oplossingen zoals activistisch investeren en vermogensbelasting komen aan bod. Een stevige visie op democratische transparante waarden wordt neergezet. Terecht. Topaflevering. Gewoon kijken.

Bij ons kwamen ze wel

In aflevering 5 (gezond kapitalisme) zien we Nankolee Sandra, die in Schiedam Nieuwland in een huis woont dat volledig onder de schimmel zit. Kwestie van slechte verwarming, isolatie en ventilatie. Moet gewoon opgelost worden door de verhuurder Woonplus. Een doktersverklaring en ondersteuning van een buurtwerker mocht niet helpen, de schimmel gaat niet opgelost worden.

Woonplus is een verschrikkelijke organisatie die ontzettend slecht met hun huurders omgaat. Dat weet ik want Daphne en ik woonden ook in zo'n flatje (zie afbeelding). Ongeveer 180 meter bij Sandra vandaan. Het duurde bij ons ook even voordat het opgelost werd. Ik werd boos aan de telefoon. Sprak uit "ik ben boos dat het zo lang duurt voordat jullie dit komen oplossen". Toen stonden er een week later twee mannen alles te verven en schimmel weg te werken.

Zou dat, ah dat zal toch niet, ah nee, vast niet, komen omdat ik in hoogopgeleid-algemeen-beschaafd-nederlands Woonplus aan de telefoon aansprak. Omdat mijn simpele "ik ben boos; het duurt lang voor jullie dit oplossen" eigenlijk al impliceert "ik ken mijn rechten en ga er bij voorbaat van uit dat jullie dit oplossen"? Ach. Dat zal toch niet.

Wat ik bedoel te zeggen. Bij ons werd het uiteindelijk opgelost. Zou dat misschien een heel klein beetje met racisme/klassisme te maken hebben?

Ook dit is een voorbeeld van hoe mensonterend het is om arm te zijn. Je hebt als huurder het recht dat een verhuurder schimmel in je huis oplost. Maar om dat recht te halen moet je wel in staat zijn om boos te worden aan de telefoon.

Boos worden kun je alleen als je weet en voelt dat je gelijkwaardig bent aan de persoon aan de andere kant van de lijn. Ik deed dat. Op die manier sprak ik. Wij werden geholpen.

Filantrokapitalisme

In aflevering 6 (laat je horen) zien we ook Marlene Engelhorn. Ik heb zoveel respect voor haar. Ongelovelijk hoe goed gearticuleerd zij Sander van repliek weet te dienen. Empathisch, probleemloos, overwogen en zonder teveel woorden te gebruiken.

Het sterkste aan wat zij bleef benoemen, net als ondernemer Paul Veugel en Sander zelf overigens is de waardering voor democratie, gezamenlijk keuzes maken en tégen filantrokapitalisme. Filantrokapitalisme, je weet wel, dat extreem rijken zoals Bill Gates geen belasting betalen maar wel geld weggeven aan goede doelen.

Verschrikkelijk is dat. Want waar wij met z'n allen behoefte aan hebben hoeft niet bepaald te worden door keizertjes zoals Gates, Bezos en Buffet maar dat kan gewoon via democratische weg. Door belasting te heffen en samen te bepalen waaraan we dat geld uitgeven.

Marlene legt het beter uit dan ik in dit frament van buitenhof. Kijk het. Marlene is tof.

Dat vond ik ook sterk aan Paul Veugel. "Ik wil graag investeren in anderen en de beste investering die ik kan doen is door gewoon belasting te betalen. We hebben in Nederland zoveel waar ik van geprofiteerd heb, veel ook dat nu wordt afgebroken. Onderwijs, woningen, dat moeten we behouden. Daar betaal ik graag belasting voor". Hij fileert vervolgens probleemloos domreden 4 tegen vermogensbelasting (dAN GAat NiEmanD MEER OmDeRNEmEn): "Ook al zou ik 50% van alles wat ik verdien in belasting moeten betalen, dan zou ik alsnog gaan ondernemen, tuurlijk". En zo is het, eerlijkere kansen door de grootste ongelijkheid op te lossen zorgt niet dat minder mensen -die de kans krijgen- gaan ondernemen, het zorgt dat meer mensen de kans krijgen.

Ontmoeting, gesprek en integratie

Wat ik tof en bemoedigdend vond om te zien was dat alle geïnterviewden op één punt het met elkaar eens waren. Allemaal met andere woorden spraken ze het belang uit van elkaar ontmoeten, ideëen uitwisselen. Of het nu gaat op kinderen die op scholen zitten met allochtone/autochtone/rijke/arme kinderen door elkaar of buurthuizen waar de beleidsmakers langs moeten komen of de hekwerken voor privé scholen die weggehaald moeten worden of de expat-compounds die beklemmend aanvoelen; zodra je met anderen in contact komt snap je wat er nodig is. Daar zie ik hoop in.

De manier waarop onze economie werkt is oneerlijk, maar belangrijker, het is mens-onterend. We reduceren mensen die verkeerdgeboren zijn tot mensen die hun leven lang hard moeten werken zonder bestaanszekerheid en eerder doodgaan met minder goed onderwijs. Wanneer vervolgens over de Schilderswijken en Schiedam Nieuwlands van Nederland beleid gemaakt wordt dan gebeurd dit vanuit een toren. Door mensen die nooit hun verhuurder hebben gebeld met een schimmelprobleem.

Mensen moeten aantonen dat ze niet samenwonen en dat ze gezond kunnen eten en worden anders gekort op bijstand, vanuit de gemeente komen controlleurs langs om te checken of je geen 2 tandenborstels hebt. Als "ondersteuning" krijg je en plein public in de supermarkt les over groente. Arm zijn betekent denigratie.

Ben je rijk en woon je in een mooi huis met uitzicht over de velden van Diepenveen? Dan kom je nooit met deze, waargebeurde, verhalen in aanraking. Daarom is die ontmoeting zo belangrijk.

Hier wil ik graag eindigen met de woorden van theoloog-activist Shane Claiborne in zijn boek The Irresistible Revolution. Vergeef het me, maar deze humanistisch-theologische dimensie van armoede is voor mij belangrijk.

I had come to see that the great tragedy in the church is not that rich Christians do not care about the poor but that rich Christians do not know the poor. I truly believe that when the rich meet the poor, riches will have no meaning. And when the rich meet the poor, we will see poverty come to an end.

Charity wins awards and applause, but joining the poor gets you killed. People do not get crucified for charity. People are crucified for living out a love that disrupts the social order, that calls forth a new world. People are not crucified for helping poor people. People are crucified for joining them.

Ongelijkheid is een keuze die we met elkaar maken, die aan beidde kanten van de kloof ons menszijn aantast. Voor mij is het terugdringen van die ongelijkheid niet een economisch rendabele bezigheid of een noodzakelijk kwaad. Het gaat om de universele emancipatie van al Gods kinderen; iedereen mag ten volle deelnemen aan deze aarde die we met elkaar gekregen hebben.

Van een paar kanten hoorde ik dat mijn #kapitaalidiotie blogs wel een wat heftige cynische toon kennen. Dit is de reden. Ik zie ongelijkheid als een verschrikkelijk onrecht, die het volle leven van Gods kinderen in de weg staat.